nie z tej ziemi
  • Frania a chemia
    30.10.2019
    30.10.2019
    Pochodzę z Małopolski i przez całe dzieciństwo nigdy nie słyszałam rozróżnienia w wymowie słów zakończonych na -nia. Frania brzmiała identycznie jak chemia. Dopiero na studiach spotkałam osobę z Pomorza, która różnicowała te końcówki. Czy ich nierozróżnianie jest typowe dla mojego regionu? Czy moja wymowa jest poprawna, czy też, aby mówiąc poprawnie, musiałabym faktycznie zastanawiać się za każdym razem, czy słowo jest rodzime, czy zapożyczone?:)
  • Głowę w piasek czy do mysiej dziury?
    26.09.2003
    26.09.2003
    Dzień dobry!
    Mam problem z pewnym typem frazeologizmów, zwłaszcza z powiedzeniem schować głowę w piasek (czy mozna ukryć głowę w piasek?) schować się w najgłębszą dziurę (schować się do mysiej dziury?), zapaść się pod ziemię (czy dopuszczalne jest zakopać się pod ziemię?) oraz z nieprawidłowym, moim zdaniem, schować się w największy zakamarek. Jak powinno brzmieć to wyrażenie? Podobne błędy słyszę przy okazji zadzierania głowy do góry (zamiast nosa), noszenia głowy w chmurach (czy to kontaminacja?)
    Będę wdzięczna za pomoc, jest to dla mnie sprawa „zawodowa”. Z góry dziękuję.
    Joanna
  • Interpunkcja szeregów okoliczników
    21.02.2017
    21.02.2017
    Chciałabym zapytać, które zdania są poprawne? Gdy przeglądałam podobne przykłady, zauważyłam, że interpunkcja jest niejednolita. Jakie zasady wchodzą tu w grę?

    1. Czy tu w Warszawie powstanie kiedyś Aquapark z prawdziwego zdarzenia?
    2. Czy tu, w Warszawie, powstanie kiedyś Aquapark z prawdziwego zdarzenia?
    3. Czy człowiek zaprowadzi kiedyś tu na ziemi pokój?
    4. Czy człowiek zaprowadzi kiedyś tu, na ziemi, pokój?
    5. Tu na ziemi mogę mieć swój raj.
    6. Tu, na ziemi, mogę mieć swój raj.
  • Katakliczny

    15.06.2020
    15.06.2020

    Zajmuję się zawodowo tłumaczeniami z języka angielskiego i trafiłem właśnie na słowo cataclysmic. Moim pierwszym skojarzeniem było katakliczny, ale chcąc się upewnić, że takie słowo w języku polskim w ogóle istnieje, przeprowadziłem poszukiwania, ale niestety znalazłem jedynie szczątkowe informacje. Są to skany ze starych publikacji, jak np. na stronie https://nfjp.pl/lemma/katakliczny czy w rozdziale „Śpiew końcowy” poematu K. Baczyńskiego „Wesele poety”. W słowniku PWN (ani w korpusie na stronie sjp.pwn) niestety nie udało mi się znaleźć żadnych odniesień, a bardzo zależałoby mi na pewności, że moje użycie w tłumaczeniu słowa katakliczny zamiast katastroficzny jest uzasadnione. Dodam, że tłumaczony przeze mnie tekst (instrukcja do gry bitewnej Warhammer 40,000) jest dosyć specyficzny i dobrze znosi archaizmy.

  • klin

    14.01.2024
    14.01.2024

    Dzień dobry, ciekawi mnie etymologia wyrażenia „klin”/"„walić klina”, tj. spożycia z rana alkoholu, żeby zredukować objawy kaca. Kiedy to określenie pojawiło się w mowie potocznej i skąd skojarzenie klina z rzeczoną czynnością? Serdecznie pozdrawiam

  • mieszkańcy marchii miśnieńskiej
    28.01.2013
    28.01.2013
    Dzień dobry!
    Czy nazwę mieszkańców marchii miśnieńskiej (czy Marchii Miśnieńskiej?) powinno się zapisywać wielką literą (Miśnieńczycy), czy małą?
    Dziękuję
  • na dworze
    22.01.2009
    22.01.2009
    Dzień dobry,
    która forma jest poprawna: na dworzu czy na dworze? Pochodzę z woj. lubuskiego i używamy tej drugiej. Jestem obecnie na emigracji i spotkałam się jednak u wielu osób z tą pierwszą. Jakoś mi ona nie pasuje, ale chciałabym dowiedzieć się, czy się mylę. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    E. Budzisz
  • Odmiana liczebników 5–10 w gwarach podlaskich i północnokresowych

    9.06.2024
    9.06.2024

    Dzień dobry,

    znajomi z okolic północnego Mazowsza, gdy używają jednostek miary z liczebnikami od 5 w górę stosują mianownik liczby mnogiej zamiast dopełniacza l. mn., np. 5 litry/5 metry zamiast 5 litrów/5 metrów.

    Nie potrafię niestety sam znaleźć, czy to regionalizm, czy kalka niemiecka/jidysz, a może ich idiosynkrazja językowa.

  • polskie nazwy przedwojenne dziś
    29.03.2015
    29.03.2015
    Zgodnie z zaleceniem Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP (KSNG) dla miejscowości znajdujących się na terenie II RP, lecz obecnie leżących poza terytorium Polski można stosować przedwojenne urzędowe nazwy, pod warunkiem, że obecnie ich nazwy są jedynie zaadaptowaniem do nowego języka. Czy ta zasada dotyczy również miejscowości, które jedynie w latach 1919–1920 były pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich, ale miały wtedy swoje polskie urzędowe nazwy?
  • przydomki władców
    7.05.2008
    7.05.2008
    Chciałbym zapytać, w jaki sposób pisze się przydomki władców, które pochodzą od nazw geograficznych – wielką czy może małą literą? Przykład: Kazimierz I Kujawski czy Kazimierz I kujawski? Niektórzy sądzą (w Wikipedii), że w literaturze historycznej określenia tego typu pisze się z małej litery, ponieważ nie są to przydomki, tylko przymiotniki określające ziemie nad których panowali władcy. Chciałbym rozwiązać ten problem, aby poziom poprawności językowej Wikipedii był jak najwyższy.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego